W obliczu trwającej brutalnej inwazji Rosji na Ukrainę ceny benzyny w Polsce osiągnęły najwyższy poziom w historii. Inflacja, która według sondaży jest jednym z największych zmartwień Polaków również osiągnęła najwyższy poziom w XXI wieku choć nadal poniżej 10%. Narodowy Bank Polski prognozuje jednak że najwyższa ma być w trzecim kwartale – inflacja konsumencka wyniesie wtedy 10,8 proc.
W celu ograniczenia inflacji zostają podnoszone stopy procentowe. Przedłużające się niskie oprocentowanie kredytów hipotecznych przyniosło pewną ulgę finansową nabywcom domów na gorącym rynku mieszkaniowym w ciągu ostatnich dwóch lat, ale oczekuje się, że trend ten nie utrzyma się długo w 2022 roku.
Nigdy wcześniej wskaźniki te nie miały tak niskiej wartości, jak w czasie pandemii, jednak Rada Polityki Pieniężnej od października 2021 kontynuuje comiesięczne podnoszenie stóp. KNF zaleciła bankom wyliczanie zdolności kredytowej, biorąc pod uwagę wzrost stóp procentowych o ok. 5 pkt. proc. od obecnego poziomu. Biorąc pod uwagę ostatnie decyzje Rady Polityki Pieniężnej, stopa referencyjna wynosi 3,5 proc, co oznacza ze w swoich symulacjach, banki powinny brać pod uwagę oprocentowanie w wysokości ok. 8,5 proc.
Czym jest stopa procentowa?
Stopa procentowa informuje o tym, jak wysoki jest koszt pożyczki lub jak wysokie są ”nagrody” za nasze oszczędności.
Tak więc, jeśli jesteś pożyczkobiorcą, oprocentowanie to kwota, którą płacisz za pożyczenie pieniędzy, wyrażona jako procent całkowitej kwoty pożyczki. Im wyższy procent, tym więcej trzeba spłacić za pożyczkę o danej wielkości.
Jeśli jesteś oszczędzającym, stopa oszczędności informuje Cię, ile pieniędzy zostanie wpłaconych na Twoje konto jako procent Twoich oszczędności. Im wyższa stopa oszczędności, tym więcej zostanie wpłaconych na Twoje konto za daną wielkość depozytu.
Nawet niewielka zmiana stóp procentowych może mieć na to duży wpływ. Ważne jest, aby mieć oko na to, czy wznoszą się, opadają, czy pozostają takie same.
Dlaczego jest tak wiele różnych stóp procentowych?
Liczba różnych stóp procentowych dostępnych podczas pożyczania lub oszczędzania może być myląca. Stopy procentowe ustalane przez banki handlowe zależą nie tylko od stopy bankowej.
W przypadku pożyczek brane są pod uwagę inne czynniki, w tym ryzyko niespłacenia pożyczki. Im większe według pożyczkodawcy to ryzyko, tym wyższą stawkę naliczy bank. Może to również zależeć od tego, na jak długo chcesz zaciągnąć pożyczkę lub kredyt hipoteczny.
Czynniki wpływające
Stopy procentowe różnią się w zależności od:
- Dyrektywy rządu dla banku centralnego
- Prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania przez kredytobiorcę-bank przewiduje czy jesteś wstanie rzetelnie spłacać pożyczkę
- Podaż i popyt na rynku – zewnętrzne gospodarcze czynniki
- Kwota zaliczki
- Wskaźnik długu do dochodu- pomaga bankowi sprawdzić jaka jest wysokość pożyczki jaką klient jest wstanie zaciągnąć a jest to wysokość zobowiązania podzielona na miesięczny dochód im niższy wskaźnik tym niższe oprocentowanie
- Okres kredytowania- jest to czas w którym jesteś zobowiązany do spłacenia danej pożyczki, te krótkoterminowe maja niższe oprocentowanie
Co oznacza dla gospodarki podwyżka stóp procentowych?
Podnoszenie stóp procentowych, jak również ich obniżanie, ma miejsce wtedy, gdy przemawia za tym szereg wskaźników makroekonomicznych opisujących sytuację gospodarczą w danym kraju. Mówimy tu o takich wskaźnikach, jak:
- inflacja,
- stopa bezrobocia,
- tempo wzrostu gospodarczego,
- produkcja przemysłowa,
- sprzedaż detaliczna,
- kursy walut
Narodowy Bank Polski za najważniejszy czynnik uważa inflację i to jej podporządkowana jest polityka pieniężna. Gdy stwierdzi, że podaż pieniądza jest zbyt wysoka, podejmuje restrykcyjną politykę pieniężną mającą na celu obniżenie inflacji, m.in. poprzez podniesienie stóp procentowych.
Wzrost stopy procentowej zmniejszy popyt na kredyt, ponieważ będzie on po prostu droższy. To z kolei przełoży się na stopniowe tłumienie inflacji – spadnie konsumpcja, a co za tym idzie – ceny.
Podniesienie stóp procentowych przez Narodowy Bank Polski spowoduje również wzrost zainteresowania lokatami, na których będzie można zarobić więcej niż dotychczas. Podsumowując, podwyżka rynkowych stóp procentowych ma na celu przede wszystkim utrzymanie inflacji w ryzach.
