Biorąc jakikolwiek kredyt czy pożyczkę, zastanawiamy się, czy na pewno możemy sobie pozwolić na takie zobowiązanie. W końcu zazwyczaj – nawet jeśli kwota nie jest zbyt wysoka – obciążamy się na długie miesiące. Choć na początku domowy budżet może w łatwy sposób pozwolić na regularną spłatę rat, to jednak później, na skutek niespodziewanych wydatków, może się zdarzyć, że trudno nam będzie pozostać terminowymi.
Dlatego zanim podpiszemy umowę z bankiem czy firmą pożyczkową, zdecydowanie warto przemyśleć wszystkie plusy i minusy wsparcia finansowego. Może nam w tym pomóc obliczenie raty kredytu. Dzięki temu prościej będzie nam określić, czy rzeczywiście stać nas na takie rozwiązanie.
Raty stałe czy zmienne?
Warto wiedzieć, że każda rata składa się właściwie z dwóch części: części kapitałowej, która stanowi odłamek pożyczonej kwoty, oraz części odsetkowej, uzależnionej od oprocentowania.
Bardzo często banki proponują dwa rodzaje rat: stałe lub malejące.
Raty stałe, jak sama nazwa wskazuje, pozostają niezmienne przez cały okres spłaty pożyczki – jedynie ostatnia może nieco się różnić, ponieważ czasem przyjmuje postać wyrównania.
Żeby obliczyć wysokość jednej miesięcznej raty stałej, trzeba najpierw wyliczyć część odsetkową, zależną od kwoty do spłaty oraz liczby dni w miesiącu – to do niej dodaje się część kapitałową, nie odwrotnie. W związku z tym wraz z kolejnymi miesiącami część odsetkowa będzie coraz mniejsza, ponieważ kwota do spłaty będzie maleć. Urośnie natomiast część kapitałowa.
W przypadku rat malejących sprawa wygląda nieco inaczej. Tutaj część kapitałowa jest stała i pozostaje niezmienna przez cały okres spłaty kredytu. Sprawdzenie jej wysokości nie jest zbyt skomplikowane, ponieważ wystarczy pożyczoną kwotę podzielić przez liczbę rat, czyli miesiące, w których będziemy musieli regulować dług. Część odsetkowa zaś maleje wraz z upływem czasu, ponieważ dotyczy coraz mniejszej kwoty.
W związku z tym często pojawia się pytanie, który rodzaj rat jest bardziej korzystny. Wszystko zależy od naszej sytuacji finansowej. Nie da się ukryć, że raty stałe dają poczucie stabilności, ponieważ wiemy, że co miesiąc musimy zapłacić tyle samo, więc nie ma tu miejsca na niespodzianki. Trzeba jednak wiedzieć, że finalnie koszt kredytu jest dość wysoki, szczególnie jeśli mamy do czynienia z kredytem hipotecznym. Raty malejące zaś są dla osób, które mają wysokie zarobki – początkowo raty są dość pokaźne, więc musimy być na to przygotowani. Później ta kwota maleje, więc rzeczywiście po czasie okazuje się to opłacalne.
Rata to tylko część całkowitego kosztu kredytu
Podczas rozważań nad tym, jaki rodzaj rat jest najlepszy oraz obliczania ich wysokości, nie warto zapominać o tym, że to zaledwie część opłat, które składają się na całkowity koszt kredytu. Do tego musimy doliczyć m.in.:
- oprocentowanie nominalne – czyli kwota odsetek, jakie doliczamy do raty miesięcznej. Oprocentowanie obowiązuje przez cały czas, dlatego im dłuższy okres spłaty, tym wyższa suma do zapłaty;
- prowizja – innymi słowy wynagrodzenie, jakie bank pobiera za udzielenie nam pożyczki;
- ubezpieczenie – nie zawsze jest obowiązkowe, ale zwykle warto je wykupić;
- inne, dodatkowe produkty, np. założenie karty.
Jak obliczyć ratę kredytu czy pożyczki? Sposoby
Najprostszy sposób na wyliczenie miesięcznej raty to skorzystanie z gotowego kalkulatora, których w internecie nie brakuje. Co więcej, niektóre banki na swoich stronach umieszczają takie kalkulatory, gdzie w łatwy sposób możemy się przekonać, jaka kwota co miesiąc obciąży nasz domowy budżet.
Równie polecanym rozwiązaniem jest skorzystanie z funkcji PMT dostępnej w Excelu. Dodatkowo możemy obliczyć ratę podstawiając dane do specjalnie do tego przeznaczonego wzoru. Jeśli nie mamy większych problemów z matematycznymi równaniami, to również i tutaj sobie poradzimy. Wystarczy przygotować potrzebne informacje, czyli: wysokość raty równej, kwota całego kredytu, oprocentowanie w skali roku, liczba rat w ciągu roku oraz liczba rat w ogóle.
